Teachable moment operatie

Operatief traject: maak van wachttijd voorbereidingstijd 

Binnen dit project wordt ingezet op gezondheid in de periode voorafgaand aan een operatie. In deze periode voelen patiënten zich vaak kwetsbaar en staan open voor verandering. Het doel is dat patiënten dit moment benutten om hun gezondheid te verbeteren. 

Het project richt zich op een combinatie van leefstijlgebieden: fysieke fitheid, voedingsstatus, mentale weerbaarheid, comorbiditeiten of kwetsbaarheden, en het stoppen met roken en alcoholgebruik. Mensen werken mensen zelf aan een of meer leefstijlgebieden. Afhankelijk van de patiënt in kwestie wordt begeleiding ingezet wanneer de situatie daarom vraagt. Binnen de ziekenhuiszorg staat deze begeleiding bekend als prehabiliteren.   

De implementatie verloopt in meerdere stappen, zoals inhoudelijke ondersteuning door specialisten, samenwerking tussen betrokken zorgverleners binnen en buiten het ziekenhuis, logistieke aanpassingen en het organiseren van financiële ondersteuning.  

Waarom project Operatief traject: maak van wachttijd voorbereidingstijd, als suggestie om te implementeren? 

De koepelorganisaties van zorgaanbieders en zorgverleners binnen de Coalitie zijn van mening dat dit een kansrijk project is om te implementeren omdat: 

• het in meer dan 20 ziekenhuizen succesvol geïmplementeerd is; 

• een praktische handleiding voor implementatie beschikbaar is. Hieruit komt duidelijk naar voren dat implementatie veel inregelwerk vraagt. De ziekenhuizen die dit hebben weten te organiseren, hebben daarvoor bestuurlijk commitment en financiering gevonden via innovatiesubsidies, individuele afspraken tussen ziekenhuizen en zorgverzekeraars, of door financiering vanuit het ziekenhuis zelf; 

• ziekenhuizen die dit geïmplementeerd hebben, zien dat naast een verbeterde leefstijl er ook minder complicaties, een kortere opnameduur en dus minder ziekenhuiskosten zijn (McIsaac, 2025). Bovendien rapporteren zij hogere patiënttevredenheid en meer werkplezier bij medewerkers. 

Hier vind je meer informatie over het project: 

• Een Routekaart met kennisbundeling van opties en overwegingen bij de implementatie van dit project in Nederlandse ziekenhuizen 

• Uitleg en tips over domeinoverstijgend samenwerken aan leefstijl, en hoe je dat kunt organiseren.
• Een Business case rekenhulp om in te vullen (deze rekenhulp vereist basiskennis van ziekenhuisfinanciën).
• Gedragsveranderingstechnieken om in te zetten op leefstijl tijdens het belangrijke gezondheidsmoment in de periode rondom operaties.