Peersupport als katalysator voor duurzame leefstijlverandering
Leefstijl speelt een steeds grotere rol in de gezondheid en het welzijn van patiënten. Maar hoe kunnen zorgverleners patiënten effectief ondersteunen bij blijvende leefstijlverandering? De nieuwe whitepaper van de Coalitie Leefstijl in de Zorg belicht de kracht van peersupport: steun van patiënten aan elkaar. Peersupport versterkt de eigen regie van de patiënt en draagt bij aan betere klinische uitkomsten. Het leidt tot betere gesprekken tussen patiënt en zorgverlener wat meer voldoening geeft. En het kan de laagcomplexe zorgvraag en daarmee de druk op de zorgverlener verminderen. Daarom verdient de kracht van peersupport meer aandacht in de zorg.
Wat is peersupport?
Peersupport betekent dat patiënten met vergelijkbare gezondheidsdoelen en ervaringen elkaar steunen, motiveren en inspireren. In de verslavingszorg en geestelijke gezondheidszorg is dit al een ingeburgerde werkwijze, met aantoonbare voordelen voor de gezondheid en het welzijn van patiënten. Ook bij het verminderen van cardiovasculaire risico’s en het verbeteren van uitkomsten bij chronische aandoeningen is peersupport veelbelovend.
Waarom is peersupport waardevol?
Peersupport biedt patiënten een laagdrempelige en gelijkwaardige manier om kennis en vaardigheden te delen. Het richt zich op emotionele, praktische, informatieve en/of waarderende steun, en helpt mensen regie te nemen over hun eigen gezondheid. Zorgverleners hebben vaak niet de mogelijkheid of tijd om deze vorm van steun te bieden. Diëtist Connie Hoek, zegt hierover: “Ik ervaar dat een ervaringsdeskundige mijn patiënten op een heel andere manier raakt dan ik als zorgverlener. Tips en ervaringen uit mijn mond klinken blijkbaar toch anders.” Ook patiënt Lizette Tabak benadrukt in de paper de waarde van peersupport: “Soms lukt volhouden niet, vooral in drukke periodes zoals vakanties. Dan is er altijd wel iemand uit de groep die informeert waarom het minder gaat. Dankzij die steun vind ik steeds weer motivatie om door te gaan. Door de kracht van de groep voelt het niet als falen, maar pak je de draad gewoon weer op.”
Verwijzen naar peersupport initiatieven
Cardioloog Jeroen Lammers vindt dat peersupport nog onderbenut wordt in de zorg: “We hebben steeds meer mensen die hun leefstijl moeten veranderen en dat kunnen wij als zorgverlener niet voor elkaar krijgen, dat moeten mensen zelf doen. Het is vaak onbekendheid waardoor we mensen niet op peersupport initiatieven wijzen. Daarmee laten we veel kansen liggen.” Zorgverleners die naar peersupport initiatieven verwijzen willen vertrouwen hebben dat de patiënt in een helpende en veilige omgeving komt. In de whitepaper worden een aantal kenmerken benoemd waarop zij kunnen letten:
- Is er een sfeer van openheid, veiligheid en vrijheid om eigen keuzes te maken? Wat zeggen leden van de peersupport-initiatieven hierover?
- Is er een (getrainde) groepsmoderator die een veilige onderlinge sfeer monitort en de veiligheid van gedeelde ervaringen, tips en tools in de gaten houdt?
- Hoe lang bestaat het initiatief en hoe is het verloop van de samenstelling?
- Is er onderzoek gedaan naar de betreffende vorm van steun?
- Is er een medisch adviseur of zorgverlener (op de achtergrond) aanwezig die kan antwoorden bij medische vragen of situaties?
Een breed gedragen advies van zorgverleners die ervaring hebben met peersupport is om warm contact te onderhouden met de initiatieven. Of feedback te vragen van de patiënten die het benutten. Zorgverleners brengen zelf of met collega’s de lokale mogelijkheden in kaart en/of creëren een leefstijlnetwerk. Vaak worden zij daarin ondersteund door iemand met een projectmatige achtergrond. Denk aan een projectmedewerker van de gemeente of uit het sociale domein.
Lees de whitepaper en ontdek de kansen van peersupport
Benieuwd hoe peersupport bijdraagt aan duurzame leefstijlverandering en hoe jij als zorgverlener dit kunt benutten? Download de whitepaper en laat je inspireren door praktijkvoorbeelden en inzichten.
