Voor veel mensen is leefstijl een moeilijk en gevoelig onderwerp. Daarom is een goed gesprek zo belangrijk. Het Leefstijlroer van Vereniging Arts & Leefstijl is een hulpmiddel ter ondersteuning van het gesprek van de zorgprofessional met zijn patiënt. Het Leefstijlroer geeft handvatten om de juiste koers te bepalen voor een gezonde leefstijl. Het laat zien dat de patiënt zelf aan het roer staat en kan bijsturen.
Het Leefstijlroer bestaat uit zes pijlers die samen de lichamelijke en geestelijke gezondheid van de mens beïnvloeden: voeding, beweging, ontspanning, slaap, middelen en verbinding. Het Leefstijlroer en de Leefstijlcheck kunnen ingezet worden in de behandeling van diverse chronische aandoeningen.
De patiënt ontvangt voorafgaand aan het consult de Leefstijlcheck om thuis in te vullen. Daaruit wordt duidelijk waar de patiënt tegen aan loopt en waar hij/zij meer ondersteuning bij nodig heeft. Het Leefstijlroer geeft de patiënt zelf de regie hierin. De zorgprofessional signaleert, begeleidt en motiveert tot bewustwording en verandering.
In de video zien we hoe pijnconsulent Cindy Borst met haar patiënt in gesprek gaat over wat voor haar gezondheid van belang is. Deze video is een voorbeeld van hoe de Leefstijlcheck en het Leefstijlroer in de tweede lijn toegepast kunnen worden. Uiteraard zijn deze tools ook uitermate geschikt voor de eerste lijn.
Wil je weten hoe je het Leefstijlroer gebruikt in de praktijk? Lees hier meer over de (online)scholing ‘Het Leefstijlgesprek: Het Leefstijlroer in de spreekkamer’: artsenleefstijl.nl/scholingen/het-leefstijlgesprek
Meer informatie over het Leefstijlroer en de Leefstijlcheck vind je op artsenleefstijl.nl
Het Leefstijlroer en de Leefstijlcheck zijn gratis te downloaden via artsenleefstijl.nl/webshop
De meerderheid van alle rokers wil stoppen met roken; slechts een klein deel daarvan lukt het om zonder hulp te stoppen. Het Very Brief Advice Plus (VBA+) is een methode die zorg- en hulpverleners kan ondersteunen bij het gesprek over stoppen met roken. De methode zorgt ervoor dat rokers vaker terecht komen bij bewezen effectieve hulp.
Het Very Brief Advice Plus (VBA+) is een kort én krachtig rookstopadvies. VBA+ is een uitbreiding op het Very Brief Advice. Het meest vernieuwende aspect van VBA+ is het warm verwijzen. Waarom VBA+ krachtiger is dan VBA lees je hier: trimbos.nl/actueel/blogs/very-brief-advice-plus-is-een-kort-en-krachtig-rookstopadvies/
De VBA+ methode staat ook wel bekend als Ask-Advise-Connect, en is gebaseerd op onderzoek van het Trimbos-instituut en het Leids Universitair Medisch Centrum.
Aan de slag met het VBA+
In de video zien we hoe de fysiotherapeut VBA+ toe past past om met zijn cliënt het gesprek aan te gaan over stoppen met roken en haar de juiste begeleiding te bieden.
De zorgverlener past de 3 stappen van VBA+ toe:
Stap 1: rookstatus uitvragen
De zorgverlener begint met een toestemmingsvraag. Door eerst toestemming te vragen, voelt een roker zich gerespecteerd. Vaak ontstaat er dan ook een open houding. Als de persoon het er niet over wil hebben, dan respecteer je dat. Eventueel vraag je of je het er een andere keer over mag hebben. De volgende keer vraag je het op dezelfde, respectvolle manier.
Stap 2: adviseren
Vervolgens geeft de zorgverlener het stopadvies door de risicofactoren van het roken te benoemen. Je geeft altijd een advies, ongeacht de motivatie van een patiënt. In het stopadvies benoem je direct professionele begeleiding. Vraag of de patiënt interesse heeft in professionele begeleiding. De kans dat iemand uit zichzelf stopt met roken is zeer klein. Een stopadvies van een zorgverlener verdubbelt de kans.
Stap 3: warm verwijzen
In de video zie je dat de zorgverlener VBA+ toepast en vraagt of hij de gegevens van de patiënt aan de huisarts kan doorgeven. De patiënt geeft aan dat ze graag zelf contact opneemt met de huisarts. Hoe er vervolg gegeven wordt aan het warm verwijzen verschilt per patiënt. Dit hangt af van verschillende factoren, zoals de bereidheid tot stoppen en de interesse in persoonlijke begeleiding.
Meer informatie over wanneer je het gesprek over roken aan gaat, hoe je een stopadvies geeft en naar wie je doorverwijst lees je op de website van Trimbos. trimbos.nl/kennis/roken-tabak/hulp-bieden-bij-stoppen-met-roken/stoppen-met-rokenzorg-in-stappen/advies-en-verwijsmethode/#verwijzen
Wil je het VBA+ implementeren onder professionals binnen je eigen organisatie/afdeling/praktijk? De VBA(+) implementatietoolkit helpt je hierbij! Deze vind je hier: trimbos.nl/aanbod/webwinkel/pm0764-vba-implementatie-toolkit/
Over deze filmreeks
In deze filmreeks worden 5 tools / praktijkvoorbeelden, voor ‘de praktijk’ in de spotlight gezet. Het gaat hierbij vooral om bestaande tools die goed werken en relatief gemakkelijk en direct inzetbaar zijn voor de zorgprofessional. De filmreeks is een initiatief van team Praktijkimplementatie en kwaliteit (PIEK) van de Coalitie Leefstijl in de Zorg.
Team PIEK zorgt ervoor dat professionals handelingsperspectieven hebben om leefstijl effectief in te zetten. Dit betekent dat er tools beschikbaar zijn, mogelijkheden bestaan voor het verwerven van vaardigheden en er doorverwijsmogelijkheden zijn. Verder streeft het team ernaar dat de organisatie en inrichting van de zorg de integratie van leefstijl maximaal ondersteunen.
Mensen zijn niet hun aandoening. Toch focussen we daar in de zorg doorgaans wel op. Veel aandacht gaat uit naar hun klachten en gezondheidsproblemen, en hoe we die kunnen oplossen. Positieve Gezondheid kiest een andere invalshoek en gebruikt daarvoor het Spinnenweb. Het accent ligt niet op ziekte. Maar op mensen zelf, op hun veerkracht en op wat hun leven betekenisvol maakt.
Positieve Gezondheid is een bredere kijk op gezondheid, uitgewerkt in zes dimensies. Met die bredere benadering draag je als zorgverlener bij aan het vermogen van mensen om met de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven om te gaan. Én om zo veel mogelijk eigen regie te voeren.
Positieve Gezondheid is een gezondheidsvisie en methode die ertoe bijdraagt dat mensen beter om kunnen gaan met de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven. Het Spinnenweb is een gespreksinstrument dat hulpverleners kan helpen. In deze video laat huisarts Hans Peter Jung zien hoe hij het instrument inzet. Zelf met het Spinnenweb aan de slag gaan? iph.nl/kennisbank/zelf-het-spinnenweb-invullen/
Spinnenweb in combinatie met het Leefstijlroer
Benieuwd hoe je het Leefstijlroer gebruikt in de praktijk in combinatie met het spinnenweb van Positieve Gezondheid?
Bekijk dan deze korte animatie: youtube.com/watch?v=FLqsRTIfPgM
Over deze filmreeks
In deze filmreeks worden 5 tools / praktijkvoorbeelden, voor ‘de praktijk’ in de spotlight gezet. Het gaat hierbij vooral om bestaande tools die goed werken en relatief gemakkelijk en direct inzetbaar zijn voor de zorgprofessional. De filmreeks is een initiatief van team Praktijkimplementatie en kwaliteit (PIEK) van de Coalitie Leefstijl in de Zorg.
Team PIEK zorgt ervoor dat professionals handelingsperspectieven hebben om leefstijl effectief in te zetten. Dit betekent dat er tools beschikbaar zijn, mogelijkheden bestaan voor het verwerven van vaardigheden en er doorverwijsmogelijkheden zijn. Verder streeft het team ernaar dat de organisatie en inrichting van de zorg de integratie van leefstijl maximaal ondersteunen.
GGZ Breburg werkt aan de lange wachtlijstenproblematiek door middel van een initiatief genaamd Samen van Start. Met Samen van start benutten ze het teachable moment. Samen van Start is een project dat aansluit bij de behoefte van jongeren met een geestelijke aandoening of klacht en in afwachting zijn behandeling. Met Samen van Start gaan jongeren voor aanvang van hun diagnosegerichte behandeling al van start op het e-healthplatform Minddistrict. In dit digitale traject werken wordt met patiënten besproken welk domein de meeste aandacht verdient en uit welke modules van Minddistrict ze kunnen kiezen die daarop aansluiten. Jongeren kunnen zo in de periode dat ze wachten op de meer diagnosegerichte behandeling alvast digitaal aan de slag onder begeleiding van een behandelaar van de digitale poli.
Dit is een mooi voorbeeld van het innovatief inzetten van een teachable moment om patiënten te ondersteunen en zelf de tools te geven om aan de slag te gaan met hun gezondheid en leefstijl.
In deze video vertellen wendy Verhoeven, Sociotherapeut en Projectleider Samen Digitaal & Digicoach en Gina de Visser, verpleegkundig Specialist Centrum Jeugd Ontwikkeling je meer over dit innovatieve traject!
Het Radboudumc heeft een leefstijl(zorg)loket waarbij patiënten vanuit alle disciplines worden verwezen. Twee leefstijlcoaches, Puck van Kraaij en Hidde Cusveller, coördineren samen het loket waar artsen samenwerken en patiënten worden ondersteund en doorverwezen naar de juiste begeleiding.
In het Radboudumc worden mensen opgeleid tot arts, specialistisch arts en (specialistisch) verpleegkundige. In de opleiding zijn tot arts moeten coschappen worden gelopen en in het Radboudumc is het een optioneel onderdeel om twee weken mee te werken en te leren bij het leefstijl(zorg)loket, als onderdeel van het verdiepingscoschap.
Voor de Coalitie Leefstijl in de Zorg ging Younes Bouadi (Bas van de Goor Foundation) in gesprek met Fathma William. Hij vraagt haar naar haar ervaringen en beweegredenen om een wandelgroep van de Nationale Diabetes Challenge te begeleiden. De wandelgroep bestaat uit meerdere mensen met een migratieachtergrond, wat werkt in de benadering van deze groep mensen?
Leefstijl kan en wordt door wijkverpleegkundigen ter sprake gebracht. Door hun bezoek aan huis hebben zij meer gelegenheid om echt in gesprek te gaan over de leefstijl van hun patiënten.
Beter Samen in Noord is een initiatief van acht organisaties voor zorg en welzijn (de Krijtmolenalliantie) die werken aan het verbeteren van de gezondheid en het verkleinen van de gezondheidsverschillen van bewoners van Amsterdam-Noord. Dit doen ze door het ontwikkelen van programma’s op het gebied van integrale zorg en welzijn voor ouderen met verhoogde kwetsbaarheid, mensen met armoedeproblematiek en mensen met problematiek op meerdere domeinen.
In bovenstaande video hoor je Simone van Dijk, zij is na het horen van haar verhoogde kans op diabetes begonnen met een laagdrempeling beweeginitatief van het project Gezond Noord. Gezond Noord is er voor heel Amsterdam-Noord en ondersteunt inwoners bij een gezonde leefstijl!
Meer over Beter Samen in Noord: https://www.betersameninnoord.nl
Hoe kunnen zorgverleners patiënten effectief ondersteunen bij blijvende leefstijlverandering? In deze video deelt cardioloog en leefstijlarts Jeroen Lammers hoe hij en zijn collega’s in het Elkerliek ziekenhuis patiënten motiveren om hun leefstijl blijvend te veranderen.
Maar de sleutel tot verandering ligt niet alleen in het ziekenhuis. “Wij leveren in het ziekenhuis reactieve zorg, maar uiteindelijk heeft de patiënt zelf de sleutel in handen. Hoe ze die gebruiken? Daar wil je hen bij helpen!”
Maar hoe ontdek je welke ondersteuning een patiënt nodig heeft om die leefstijlverandering door te zetten? Volgens Lammers speelt peersupport hierin een cruciale rol. “Het liefst werken we met supportgroepen in de nulde lijn: laagdrempelig, kosteloos en midden in de wijk.”
Peersupport betekent dat patiënten met vergelijkbare gezondheidsdoelen en ervaringen elkaar steunen, motiveren en inspireren. De nieuwe whitepaper van de Coalitie Leefstijl in de Zorg belicht de kracht van peersupport en laat zien hoe zorgverleners dit kunnen inzetten om duurzame gedragsverandering te bevorderen.
Benieuwd hoe peersupport bijdraagt aan duurzame leefstijlverandering en hoe jij als zorgverlener dit kunt benutten? Download de whitepaper en laat je inspireren door praktijkvoorbeelden en inzichten!
In deze video deelt Geertien Kreek, verpleegkundig specialist in huisartsenpraktijk De Doc in Den Haag, haar ervaring met groepsbijeenkomsten en de kracht van peersupport.
In De Doc organiseren ze regelmatig bijeenkomsten voor patiënten, samen met zorgprofessionals uit de wijk zoals de buurtsportcoach, diëtist, fysiotherapeut en leefstijlcoach. Geertien legt uit hoe deze interactie tussen zorgverleners en patiënten cruciaal is voor het versterken van de leefstijlverandering. “Het is soms heel makkelijk om het van achter een bureau te vertellen, maar als je mensen bij elkaar brengt zodat ze van elkaar gaan leren heeft ze het idee dat het beter blijft hangen.”
Tijdens het consult bespreekt Geertien met patiënten hun leefstijl en biedt ze hen de mogelijkheid om deel te nemen aan deze bijeenkomsten. Patiënten vertellen in de video over hun ervaringen en benadrukken hoe ze zich gesteund voelen door de herkenning van anderen. “Je voelt je minder alleen,” zegt een patiënt, die enthousiast is over de impact van de bijeenkomsten.
Deze groepsbijeenkomsten zijn een prachtig voorbeeld van peersupport: het leren van elkaar en het versterken van elkaar’s motivatie. Benieuwd hoe leersupport jouw aanpak kan versterken en duurzame gedragsverandering kan bevorderen?
Download de whitepaper en laat je inspireren door praktijkvoorbeelden en inzichten!
Een patiënt met een ziekte, klacht of aandoening moet in de gelegenheid komen om leefstijl in te zetten bij zijn of haar behandeling. Wat zijn daarbij obstakels voor de patiënt zelf en voor zorgverleners? In deze patiëntreisvideo komen twee patiënten en twee zorgverleners aan het woord over hun ervaringen. Samen voor gezondheid.
De rol van de zorgverlener is cruciaal in het motiveren van patiënten om aan de slag te gaan met veranderingen in hun leefstijl. Het slagen van het gesprek over leefstijl is onder andere afhankelijk van de consultatiestijl van de zorgverlener, de tijd en ruimte die een patiënt ervaart om over leefstijl te praten en het belang dat de zorgverlener zelf hecht aan leefstijl. Het is daarom van belang dat zorgverleners de juiste vaardigheden en tools hebben om dit op een constructieve manier te doen. Echter, hoe start je het gesprek over leefstijl?
In dit filmpje komen zorgverleners aan het woord en beantwoorden de vraag “hoe pak je dat nu aan in de praktijk, dat leefstijlgesprek?”. Een lastig gesprek over leefstijl, zitten patiënten daar wel op te wachten? Hoe reageren patiënten op dit gesprek? Zorgverleners vertellen dat patiënten er positief op reageren als het leefstijlgesprek bespreekbaar wordt gemaakt zonder met het opgeven vingertje te spreken.
Meerdere zorgverleners vertellen over het gebruik van het Leefstijlroer of het Spinnenweb Positieve Gezondheid in de spreekkamer. Het Leefstijlroer van Arts en Leefstijl en het Spinnenweb van Institute for Positive Health (iPH) zijn twee tools die je kunt gebruiken om inzicht te krijgen in wat er voor de patiënt belangrijk is en wat motivatie geeft tot actie.
Meer over het Leefstijlroer lees je hier: artsenleefstijl.nl/leefstijlroer
Meer over het Spinnenweb Positieve gezondheid lees je hier: iph.nl/positieve-gezondheid/wat-is-het/
In samenwerking met iPH en Stichting Student & Leefstijl is een animatie ontwikkeld om te illustreren hoe je deze twee tools naast elkaar kunt gebruiken. Bekijk deze hier: youtube.com/watch?v=FLqsRTIfPgM
De Coalitie Leefstijl in de Zorg ging op bezoek bij het Jeroen Bosch Ziekenhuis. We spraken met Hella Bosch, verpleegkundig specialist, en Miriam de Werd, beleidsadviseur leefstijl en preventie. Hella werkt op de afdeling oncologie van het Jeroen Bosch ziekenhuis. Hella en haar collega’s voeren leefstijlgesprekken met hun patiënten en vertelt ons over haar aanpak en ervaringen. Miriam vertelt over het nut van tools en de rol die verpleegkundigen of verpleegkundig specialisten spelen in het leefstijlgesprek bij het Jeroen Bosch Ziekenhuis.
GGZ Breburg werkt aan de lange wachtlijstenproblematiek door middel van een initiatief genaamd Samen van Start. Met Samen van start benutten ze het teachable moment. Samen van Start is een project dat aansluit bij de behoefte van jongeren met een geestelijke aandoening of klacht en in afwachting zijn behandeling. Met Samen van Start gaan jongeren voor aanvang van hun diagnosegerichte behandeling al van start op het e-healthplatform Minddistrict. In dit digitale traject werken wordt met patiënten besproken welk domein de meeste aandacht verdient en uit welke modules van Minddistrict ze kunnen kiezen die daarop aansluiten. Jongeren kunnen zo in de periode dat ze wachten op de meer diagnosegerichte behandeling alvast digitaal aan de slag onder begeleiding van een behandelaar van de digitale poli.
Dit is een mooi voorbeeld van het innovatief inzetten van een teachable moment om patiënten te ondersteunen en zelf de tools te geven om aan de slag te gaan met hun gezondheid en leefstijl.
In deze video vertellen wendy Verhoeven, Sociotherapeut en Projectleider Samen Digitaal & Digicoach en Gina de Visser, verpleegkundig Specialist Centrum Jeugd Ontwikkeling je meer over dit innovatieve traject!
Voor veel mensen is leefstijl een moeilijk en gevoelig onderwerp. Daarom is een goed gesprek zo belangrijk. Het Leefstijlroer van Vereniging Arts & Leefstijl is een hulpmiddel ter ondersteuning van het gesprek van de zorgprofessional met zijn patiënt. Het Leefstijlroer geeft handvatten om de juiste koers te bepalen voor een gezonde leefstijl. Het laat zien dat de patiënt zelf aan het roer staat en kan bijsturen.
Het Leefstijlroer bestaat uit zes pijlers die samen de lichamelijke en geestelijke gezondheid van de mens beïnvloeden: voeding, beweging, ontspanning, slaap, middelen en verbinding. Het Leefstijlroer en de Leefstijlcheck kunnen ingezet worden in de behandeling van diverse chronische aandoeningen.
De patiënt ontvangt voorafgaand aan het consult de Leefstijlcheck om thuis in te vullen. Daaruit wordt duidelijk waar de patiënt tegen aan loopt en waar hij/zij meer ondersteuning bij nodig heeft. Het Leefstijlroer geeft de patiënt zelf de regie hierin. De zorgprofessional signaleert, begeleidt en motiveert tot bewustwording en verandering.
In de video zien we hoe pijnconsulent Cindy Borst met haar patiënt in gesprek gaat over wat voor haar gezondheid van belang is. Deze video is een voorbeeld van hoe de Leefstijlcheck en het Leefstijlroer in de tweede lijn toegepast kunnen worden. Uiteraard zijn deze tools ook uitermate geschikt voor de eerste lijn.
Wil je weten hoe je het Leefstijlroer gebruikt in de praktijk? Lees hier meer over de (online)scholing ‘Het Leefstijlgesprek: Het Leefstijlroer in de spreekkamer’: artsenleefstijl.nl/scholingen/het-leefstijlgesprek
Meer informatie over het Leefstijlroer en de Leefstijlcheck vind je op artsenleefstijl.nl
Het Leefstijlroer en de Leefstijlcheck zijn gratis te downloaden via artsenleefstijl.nl/webshop
De rol van de zorgverlener is cruciaal in het motiveren van patiënten om aan de slag te gaan met veranderingen in hun leefstijl. Het slagen van het gesprek over leefstijl is onder andere afhankelijk van de consultatiestijl van de zorgverlener, de tijd en ruimte die een patiënt ervaart om over leefstijl te praten en het belang dat de zorgverlener zelf hecht aan leefstijl. Het is daarom van belang dat zorgverleners de juiste vaardigheden en tools hebben om dit op een constructieve manier te doen. Echter, hoe start je het gesprek over leefstijl?
In dit filmpje komen zorgverleners aan het woord en beantwoorden de vraag “hoe pak je dat nu aan in de praktijk, dat leefstijlgesprek?”. Een lastig gesprek over leefstijl, zitten patiënten daar wel op te wachten? Hoe reageren patiënten op dit gesprek? Zorgverleners vertellen dat patiënten er positief op reageren als het leefstijlgesprek bespreekbaar wordt gemaakt zonder met het opgeven vingertje te spreken.
Meerdere zorgverleners vertellen over het gebruik van het Leefstijlroer of het Spinnenweb Positieve Gezondheid in de spreekkamer. Het Leefstijlroer van Arts en Leefstijl en het Spinnenweb van Institute for Positive Health (iPH) zijn twee tools die je kunt gebruiken om inzicht te krijgen in wat er voor de patiënt belangrijk is en wat motivatie geeft tot actie.
Meer over het Leefstijlroer lees je hier: artsenleefstijl.nl/leefstijlroer
Meer over het Spinnenweb Positieve gezondheid lees je hier: iph.nl/positieve-gezondheid/wat-is-het/
In samenwerking met iPH en Stichting Student & Leefstijl is een animatie ontwikkeld om te illustreren hoe je deze twee tools naast elkaar kunt gebruiken. Bekijk deze hier: youtube.com/watch?v=FLqsRTIfPgM
De meerderheid van alle rokers wil stoppen met roken; slechts een klein deel daarvan lukt het om zonder hulp te stoppen. Het Very Brief Advice Plus (VBA+) is een methode die zorg- en hulpverleners kan ondersteunen bij het gesprek over stoppen met roken. De methode zorgt ervoor dat rokers vaker terecht komen bij bewezen effectieve hulp.
Het Very Brief Advice Plus (VBA+) is een kort én krachtig rookstopadvies. VBA+ is een uitbreiding op het Very Brief Advice. Het meest vernieuwende aspect van VBA+ is het warm verwijzen. Waarom VBA+ krachtiger is dan VBA lees je hier: trimbos.nl/actueel/blogs/very-brief-advice-plus-is-een-kort-en-krachtig-rookstopadvies/
De VBA+ methode staat ook wel bekend als Ask-Advise-Connect, en is gebaseerd op onderzoek van het Trimbos-instituut en het Leids Universitair Medisch Centrum.
Aan de slag met het VBA+
In de video zien we hoe de fysiotherapeut VBA+ toe past past om met zijn cliënt het gesprek aan te gaan over stoppen met roken en haar de juiste begeleiding te bieden.
De zorgverlener past de 3 stappen van VBA+ toe:
Stap 1: rookstatus uitvragen
De zorgverlener begint met een toestemmingsvraag. Door eerst toestemming te vragen, voelt een roker zich gerespecteerd. Vaak ontstaat er dan ook een open houding. Als de persoon het er niet over wil hebben, dan respecteer je dat. Eventueel vraag je of je het er een andere keer over mag hebben. De volgende keer vraag je het op dezelfde, respectvolle manier.
Stap 2: adviseren
Vervolgens geeft de zorgverlener het stopadvies door de risicofactoren van het roken te benoemen. Je geeft altijd een advies, ongeacht de motivatie van een patiënt. In het stopadvies benoem je direct professionele begeleiding. Vraag of de patiënt interesse heeft in professionele begeleiding. De kans dat iemand uit zichzelf stopt met roken is zeer klein. Een stopadvies van een zorgverlener verdubbelt de kans.
Stap 3: warm verwijzen
In de video zie je dat de zorgverlener VBA+ toepast en vraagt of hij de gegevens van de patiënt aan de huisarts kan doorgeven. De patiënt geeft aan dat ze graag zelf contact opneemt met de huisarts. Hoe er vervolg gegeven wordt aan het warm verwijzen verschilt per patiënt. Dit hangt af van verschillende factoren, zoals de bereidheid tot stoppen en de interesse in persoonlijke begeleiding.
Meer informatie over wanneer je het gesprek over roken aan gaat, hoe je een stopadvies geeft en naar wie je doorverwijst lees je op de website van Trimbos. trimbos.nl/kennis/roken-tabak/hulp-bieden-bij-stoppen-met-roken/stoppen-met-rokenzorg-in-stappen/advies-en-verwijsmethode/#verwijzen
Wil je het VBA+ implementeren onder professionals binnen je eigen organisatie/afdeling/praktijk? De VBA(+) implementatietoolkit helpt je hierbij! Deze vind je hier: trimbos.nl/aanbod/webwinkel/pm0764-vba-implementatie-toolkit/
Over deze filmreeks
In deze filmreeks worden 5 tools / praktijkvoorbeelden, voor ‘de praktijk’ in de spotlight gezet. Het gaat hierbij vooral om bestaande tools die goed werken en relatief gemakkelijk en direct inzetbaar zijn voor de zorgprofessional. De filmreeks is een initiatief van team Praktijkimplementatie en kwaliteit (PIEK) van de Coalitie Leefstijl in de Zorg.
Team PIEK zorgt ervoor dat professionals handelingsperspectieven hebben om leefstijl effectief in te zetten. Dit betekent dat er tools beschikbaar zijn, mogelijkheden bestaan voor het verwerven van vaardigheden en er doorverwijsmogelijkheden zijn. Verder streeft het team ernaar dat de organisatie en inrichting van de zorg de integratie van leefstijl maximaal ondersteunen.
Het Radboudumc heeft een leefstijl(zorg)loket waarbij patiënten vanuit alle disciplines worden verwezen. Twee leefstijlcoaches, Puck van Kraaij en Hidde Cusveller, coördineren samen het loket waar artsen samenwerken en patiënten worden ondersteund en doorverwezen naar de juiste begeleiding.
In het Radboudumc worden mensen opgeleid tot arts, specialistisch arts en (specialistisch) verpleegkundige. In de opleiding zijn tot arts moeten coschappen worden gelopen en in het Radboudumc is het een optioneel onderdeel om twee weken mee te werken en te leren bij het leefstijl(zorg)loket, als onderdeel van het verdiepingscoschap.
Mensen zijn niet hun aandoening. Toch focussen we daar in de zorg doorgaans wel op. Veel aandacht gaat uit naar hun klachten en gezondheidsproblemen, en hoe we die kunnen oplossen. Positieve Gezondheid kiest een andere invalshoek en gebruikt daarvoor het Spinnenweb. Het accent ligt niet op ziekte. Maar op mensen zelf, op hun veerkracht en op wat hun leven betekenisvol maakt.
Positieve Gezondheid is een bredere kijk op gezondheid, uitgewerkt in zes dimensies. Met die bredere benadering draag je als zorgverlener bij aan het vermogen van mensen om met de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven om te gaan. Én om zo veel mogelijk eigen regie te voeren.
Positieve Gezondheid is een gezondheidsvisie en methode die ertoe bijdraagt dat mensen beter om kunnen gaan met de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven. Het Spinnenweb is een gespreksinstrument dat hulpverleners kan helpen. In deze video laat huisarts Hans Peter Jung zien hoe hij het instrument inzet. Zelf met het Spinnenweb aan de slag gaan? iph.nl/kennisbank/zelf-het-spinnenweb-invullen/
Spinnenweb in combinatie met het Leefstijlroer
Benieuwd hoe je het Leefstijlroer gebruikt in de praktijk in combinatie met het spinnenweb van Positieve Gezondheid?
Bekijk dan deze korte animatie: youtube.com/watch?v=FLqsRTIfPgM
Over deze filmreeks
In deze filmreeks worden 5 tools / praktijkvoorbeelden, voor ‘de praktijk’ in de spotlight gezet. Het gaat hierbij vooral om bestaande tools die goed werken en relatief gemakkelijk en direct inzetbaar zijn voor de zorgprofessional. De filmreeks is een initiatief van team Praktijkimplementatie en kwaliteit (PIEK) van de Coalitie Leefstijl in de Zorg.
Team PIEK zorgt ervoor dat professionals handelingsperspectieven hebben om leefstijl effectief in te zetten. Dit betekent dat er tools beschikbaar zijn, mogelijkheden bestaan voor het verwerven van vaardigheden en er doorverwijsmogelijkheden zijn. Verder streeft het team ernaar dat de organisatie en inrichting van de zorg de integratie van leefstijl maximaal ondersteunen.
Op donderdag 8 februari 2024 kwamen meer dan 170 bestuurders en implementatieleiders uit meer dan 50 verschillende Nederlandse ziekenhuizen samen bij het Inspiratiecongres Leefstijl in de ziekenhuiszorg. Het congres werd georganiseerd op initiatief van NVZ en NFU, door de Coalitie Leefstijl in de Zorg.
Op 4 december 2023 vond de teamdag van de Coalitie Leefstijl in de Zorg plaats met ruim 100 mensen op landgoed De Horst in Driebergen.
Een patiënt met een ziekte, klacht of aandoening moet in de gelegenheid komen om leefstijl in te zetten bij zijn of haar behandeling. Wat zijn daarbij obstakels voor de patiënt zelf en voor zorgverleners? In deze patiëntreisvideo komen twee patiënten en twee zorgverleners aan het woord over hun ervaringen. Samen voor gezondheid.
Op 23 november 2023 nam demissionair minister Kuipers van het minister van VWS de Strategische Kennisagenda Leefstijl in de Zorg. Bekijk de website leefstijlcoalitie.nl voor de laatste ontwikkelingen van de Coalitie en lees de Strategische kennisagenda door.
De Coalitie Leefstijl in de Zorg ging op bezoek bij het Jeroen Bosch Ziekenhuis. We spraken met Hella Bosch, verpleegkundig specialist, en Miriam de Werd, beleidsadviseur leefstijl en preventie. Hella werkt op de afdeling oncologie van het Jeroen Bosch ziekenhuis. Hella en haar collega’s voeren leefstijlgesprekken met hun patiënten en vertelt ons over haar aanpak en ervaringen. Miriam vertelt over het nut van tools en de rol die verpleegkundigen of verpleegkundig specialisten spelen in het leefstijlgesprek bij het Jeroen Bosch Ziekenhuis.
Leefstijl kan en wordt door wijkverpleegkundigen ter sprake gebracht. Door hun bezoek aan huis hebben zij meer gelegenheid om echt in gesprek te gaan over de leefstijl van hun patiënten.
Voor de Coalitie Leefstijl in de Zorg ging Younes Bouadi (Bas van de Goor Foundation) in gesprek met Fathma William. Hij vraagt haar naar haar ervaringen en beweegredenen om een wandelgroep van de Nationale Diabetes Challenge te begeleiden. De wandelgroep bestaat uit meerdere mensen met een migratieachtergrond, wat werkt in de benadering van deze groep mensen?
Zelfzorg is geen luxe, maar noodzaak!
Ines von Rosenstiel, kinderarts en leefstijlarts werkzaam in het Rijnstate ziekenhuis te Arnhem deelt in deze video openhartig haar visie en persoonlijke ervaring met zelfzorg. Niet alleen in het kader van duurzame inzetbaarheid, maar fundamentele manier om in verbinding te blijven met jezelf, met je vak en met je patiënten.
Want als je jezelf structureel op de tweede plek zet, raakt je batterij leeg. Je verliest je veerkracht, je empathie en uiteindelijk ook je plezier in het werk. Juist in de zorg, waar de druk hoog is en de lat vaak nog hoger ligt, is zelfzorg geen luxe. Het is een voorwaarde om goed te blijven functioneren als professional én als mens.
Ines laat zien hoe zij zelfzorg integreert in haar dagelijkse leven en werk, voor zichzelf en haar team. Haar verhaal is een oproep aan zorgprofessionals én werkgevers: zie zelfzorg niet als egoïsme, maar als noodzaak.
Beluister ook de podcastaflevering ‘Zelfzorg voor zorgprofessionals’, waarin we nog dieper in het onderwerp zelfzorg duiken.
In deze video vertelt Chris Otten, huisarts, leefstijlarts en mind-body arts en coach, over het belang van zelfzorg voor zorgverleners. Hij deelt zijn visie, persoonlijke ervaringen en praktische adviezen om beter voor jezelf te zorgen in een veeleisende werkomgeving.
Waarom zelfzorg?
Volgens Chris is zelfzorg voor zorgverleners net zo essentieel als voor topsporters. “Topsporters zorgen ook goed voor zichzelf. Nu is het helemaal topsport met steeds meer patiënten die er komen, steeds meer tekorten aan personeel. Iedereen loopt op zijn tenen. Juist dan is het cruciaal om goed voor jezelf te zorgen, om overeind en in balans te blijven.”
Chris vertelt openhartig over drie belangrijke gebeurtenissen in zijn werkzame leven die hem hebben gewezen op de waarde van zelfzorg. Zijn inzicht? Naast compassie voor de patient is het ook belangrijk om compassie voor jezelf te hebben.
Welke stappen kun je nemen?
Chris benoemt een aantal tools die je kan gebruiken om met zelfzorg aan de slag te gaan. Denk aan het leefstijlroer en de leefstijlcheck, maar ook zelfontwikkelingsnascholingen, zoals Medisch Leiderschap van de LHV of Arts als Coach bij de Amsterdam School of Integrative Medicine & Health.
Podcast: Zelfzorg voor zorgprofessionals
Benieuwd naar praktische handvatten en inspirerende inzichten over zelfzorg? De onlangs uitgebrachte aflevering van de podcast Leefstijl in de Zorg gaat dieper in op dit thema. Een aflevering vol herkenning, inzichten en praktische handvatten voor iedereen die werkt in de zorg.
Beluister de podcast op je favoriete podcastplatform en ontdek hoe zelfzorg jouw werkplezier, veerkracht en impact als zorgverlener kan vergroten!
Gezonde leefstijl stimuleren wanneer de patiënt daarvoor open staat? Benut het ‘teachable moment’ rond een operatie! | Live Webinar
Handige links die tijdens het webinar worden benoemd:
Implementatie: vouchers en coaching beschikbaar
Ben je na deze webinar enthousiast geworden en wil je leefstijl in de zorg implementeren? De Coalitie Leefstijl in de Zorg biedt vouchers (tot €25.000,-) en coaching aan om implementatie te ondersteunen. Bekijk de mogelijkheden op de website. Heb je vragen of is het fijn als we even meedenken? Mail dan naar implementatie@coalitieleefstijlindezorg.nl.
Webinar Benutten van het Teachable Moment rond een medicatieverandering | Live webinar
Hoe stimuleer je een gezonde leefstijl op het moment dat de patiënt ervoor openstaat? Leer hoe je het ‘teachable moment’ rond een medicatieverandering herkent en benut.
Handige links die tijdens het webinar worden benoemd:
Uitgelichte voorbeelden uit de praktijk:
Heeft de patiënt hulp nodig met het lezen van brieven of bijsluiters? Raad dan de Lees Simpel app aan.
Implementatie: vouchers en coaching beschikbaar
Ben je na deze webinar enthousiast geworden en wil je leefstijl in de zorg implementeren? De Coalitie Leefstijl in de Zorg biedt vouchers (tot €25.000,-) en coaching aan om implementatie te ondersteunen. Bekijk de mogelijkheden op de website. Heb je vragen of is het fijn als we even meedenken? Mail dan naar implementatie@coalitieleefstijlindezorg.nl.
Opleidingen leefstijl en medicatie:
De volgende opleidingen kun je volgen over het minderen en stoppen van medicatie:
Andere handreikingen over Teachable Moments en leefstijl in de zorg: