Uit het onderzoek naar de toepassing van aanbevelingen over leefstijl in richtlijnen in de praktijk blijkt dat patiënten en zorgverleners het leefstijlgesprek (heel) belangrijk vinden. Zorgverleners geven aan dat aanbevelingen over leefstijl in richtlijnen nog niet altijd helpend zijn in de praktijk, waarbij de helft van de patiënten aangeeft dat leefstijl niet besproken wordt.
Het onderzoek werd in opdracht van en in samenwerking met team Richtlijnen van de Coalitie Leefstijl in de Zorg uitgevoerd door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten.
Ervaringen in de spreekkamer met leefstijlaanbevelingen in richtlijnen
In de rapportage Implementatie van aanbevelingen over leefstijl in richtlijnen Ervaringen van patiënten en zorgverleners in de spreekkamer staan helder en overzichtelijk de belangrijkste uitkomsten van dit onderzoek weergegeven. Zo blijkt uit dit onderzoek dat 81% van de patiënten en 91% van de zorgverleners het leefstijlgesprek (heel) belangrijk vinden. Als er wordt gekeken naar tevredenheid over het leefstijlgesprek gaan deze percentages echter omlaag. Zo geven 79% van de patiënten en 54% van de zorgverleners aan (heel) tevreden te zijn over het leefstijlgesprek; 16% van de zorgverleners is ontevreden over het leefstijlgesprek. Ook geven zorgverleners aan dat richtlijnen met betrekking tot leefstijl nog niet altijd helpend zijn in de praktijk (bijv. door onduidelijke, tegenstrijdige of niet toepasbare adviezen). Bovendien geeft de helft van de patiënten aan dat leefstijl niet besproken wordt. Beweging en voeding worden volgens patiënten het meest besproken, terwijl zorgverleners aangeven beweging en roken het meest te bespreken met de patiënt.
Aanbevelingen
Op basis van de bevindingen zijn concrete aanbevelingen geformuleerd voor richtlijnontwikkelaars, zorgprofessionals, patiënten en de sociaal-politieke context. Belangrijke aanbevelingen zijn duidelijk formuleren wie verantwoordelijk is voor wat, bij welke patiëntengroep en hoe dit toe te passen in de praktijk. Dit maakt dat aanbevelingen over leefstijl meer handelingsperspectief bieden. Daarnaast wordt ook het belang van het maken van eenduidige afspraken over het formuleren van richtlijnaanbevelingen en de rol van generieke richtlijnen t.a.v. leefstijl benadrukt. Ook wordt aanbevolen om een methodiek voor passend bewijs voor leefstijlinterventies te ontwikkelen.
Verder met bevindingen
Naar aanleiding van deze (en voorgaande) bevindingen zijn er inmiddels drie projecten gestart door team Richtlijnen:
- Project Harmonisatie van leefstijl in richtlijnen, dat tot doel heeft om een stappenplan te ontwikkelen voor richtlijnontwikkelaars en richtlijneigenaren dat handvatten biedt op welke wijze leefstijlaanbevelingen zo eenduidig en concreet mogelijk in richtlijnen opgenomen kunnen worden. Zodat aanbevelingen van verschillende zorgverleners/beroepsgroepen goed op elkaar aansluiten en voldoende handelingsperspectief bieden aan zorgverleners.
- Project Onderbouwing van leefstijl in richtlijnen, waarin wordt toegewerkt naar adviezen voor richtlijnontwikkelaars en richtlijneigenaren over onderbouwing van aanbevelingen voor leefstijl in richtlijnen.
- Project Patiëntenparticipatie en leefstijl in richtlijnen, waarin een handreiking wordt ontwikkeld voor patiëntvertegenwoordigers om het belang van leefstijl op een effectieve manier te bespreken in richtlijnwerkgroepen.
Wij verwachten eind dit jaar de resultaten van deze projecten te kunnen delen. Hou de website in de gaten of schrijf je in voor de nieuwsbrief om op de hoogte te blijven!
