Leefstijl moet een standaard onderdeel worden van de dagelijkse zorgpraktijk. Dat is een omslag die niet vanzelf tot stand komt. De Coalitie Leefstijl in de Zorg wil zorgverleners daarin ondersteunen. Met kennisdeling en praktische tools. En heel concreet met coaching en met de uitgave van implementatievouchers tot maximaal € 25.000.
“Een gezonde leefstijl is de sleutel tot betere kwaliteit van leven”, stelt Rosian Tossaint, werkzaam bij Vereniging Arts en Leefstijl en bij de Coalitie teamregisseur Praktijkimplementatie en Kwaliteit. Ze benadrukt: “Leefstijl moet daarom geen bijzaak zijn, maar onderdeel van de zorg. Maar omdat de uitvoering daarvan grotendeels plaatsvindt buiten de zorg, moet er sprake zijn van domeinoverstijgende, regionale samenwerking.”
Coaching
In het hele land wordt hard gewerkt aan die regionale samenwerking, met het opstellen van regiobeelden en regioplannen. “In veel regio’s gaat het goed, maar er zit nog veel verschil in de ontwikkeling van de samenwerking rond leefstijl”, is de ervaring van Eva Smit, vanuit Vereniging Arts en Leefstijl voor de Coalitie Leefstijl in de Zorg werkzaam als projectleider domeinoverstijgende samenwerking. Op verzoek coacht zij vanuit de Coalitie om regio’s verder te helpen. “Ik ga met de aanvrager in op keuzenmogelijkheden en vragen zoals: wat is je hulpvraag, hoe is de situatie, op manier maak je een goede verbinding met andere domeinen?” Het aantal uren coaching is afhankelijk van de vraag. “Het gaat om 20 uur coaching per 3 maanden, met een uitloop tot 6 maanden, dus maximaal 40 uur.” Als nadrukkelijke kanttekening: “Het betreft echt coaching, ik heb geen uitvoerende rol. Het gaat er juist om dat kartrekkers handvatten krijgen om verder te komen, ze blijven daarbij zelf aan het roer staan.”. Het Dijklander ziekenhuis is een van de eerste partijen die worden gecoacht. Daar wordt bijgestaan bij de ontwikkeling van een kwartiermakersplan voor leefstijl in en vanuit het ziekenhuis. Samen wordt bekeken welke samenwerkingen hiervoor nodig zijn. In het volgende stadium zal de coaching zich focussen op de contacten die gelegd kunnen worden en hoe je de samenwerking met andere partijen aangaat.
Implementatievouchers
Rosian vult haar aan. “Om in de zorg het gesprek aan te gaan over leefstijl, en gezonde leefstijl actief te bevorderen, zijn een aantal goede tools ontwikkeld die kunnen worden toegepast. Bijvoorbeeld het Leefstijlroer van Vereniging Arts en Leefstijl en het Spinnenweb van Positieve Gezondheid, maar ook motivational interviewing. Echter: implementatie van deze tools is niet eenvoudig. De wil is er vaak wel, maar hoe pak je dat aan als zorgorganisatie, bijvoorbeeld ziekenhuis of huisartsenpraktijk? En na het in kaart brengen van de wensen en mogelijkheden van de patiënt, hoe dan verder? Juist de wereld buiten de zorg heeft veel te bieden op het gebied van leefstijl. Hoe weten de zorgverleners wat het aanbod is in de regio en welk aanbod past bij de patiënt?” Glimlachend: “Dan kom je dus weer op die regionale domeinoverstijgende samenwerking uit als fundament. De implementatievoucher is bedoeld om leefstijl in de zorg te laten starten, versnellen of te verbreden in de regio.” Alle opgedane ervaringen worden vervolgens door de Coalitie verspreid
Implementatievoucher aanvragen
Een aanvraag voor een implementatievoucher kan tot € 25.000. Daartoe moet een plan van aanpak worden ingevuld. “Geen uitgebreide subsidieaanvraag, maar een aantal A4’tjes”, beklemtonen Rosian en Eva. “Een beoordelingscommissie bekijkt of het een plan voor implementatie betreft, de inzet duurzaam is, en geeft, indien nodig, nog enkele tips en tops. Er volgt zo snel mogelijk een terugkoppeling op de aanvraag.”
“Tot een bedrag van € 7.500 volgt een evaluatie na afloop over het proces en de resultaten. Boven dat bedrag is een tweemaandelijkse terugkoppeling vereist over het proces, zodat eventueel noodzakelijke bijsturing of ondersteuning kan plaatsvinden. Na afloop volgt een overzicht van de uitkomsten, het liefst in de vorm van een factsheet. Het bedrag is overigens niet bedoeld om eigen medewerkers te betalen, maar echt om expertise in te huren. Bijvoorbeeld een training voor het leefstijlgesprek, of materialen delen met de patiënt met een koppeling aan Thuisarts.nl.” Ze sluiten af met: “Kortom, de vouchers zijn bedoeld om laagdrempelig te komen tot implementatie van een dienst of product gerelateerd aan leefstijl in de zorgpraktijk. Maak er gebruik van!”
Er zijn nog enkele aanvullende voorwaarden voor de vouchers en coaching, namelijk:
- De start moet plaatsvinden voor het einde van de looptijd van Coalitie Leefstijl in de Zorg (eind 2025).
- Een zorgpartij die bekostigd wordt vanuit de Zvw (zorgverzekeringswet), zorgprofessional of patiëntenorganisatie moet de aanvraag voor een implementatievoucher doen.
- Aanvraag voor coaching moet ook door een zorgpartij gedaan worden.
- De kartrekker voor de domeinoverstijgende samenwerking mag wel uit een andere organisatie komen, bijvoorbeeld uit het sociaal domein of de langdurige zorg.
- Er worden geen commerciële activiteiten gefinancierd.
- Er is sprake van patiëntenvertegenwoordiging.
- Geleerde lessen / opgedane ervaringen moeten worden gedeeld.
- Het plan sluit aan bij regioplannen en inzet van IZA, GALA en SPUK-middelen.
Aanvragen coaching en implementatievouchers
Aanvragen voor coaching en de implementatievouchers kunnen plaatsvinden vanaf begin juni. Kijk daarvoor op de website van Coalitie Leefstijl in de Zorg. Hier vind je ook enkele efficiënte leefstijltools en goede voorbeelden.