De toenemende druk op de zorgcapaciteit en de oplopende kosten maken leefstijlinterventies steeds belangrijker in de gezondheidszorg. Hoewel wetenschappelijk bewijs aantoont dat leefstijlinterventies aanzienlijke gezondheidswinst opleveren, verloopt de vertaling van deze kennis naar duurzame implementatie nog niet optimaal. Om leefstijl als integraal onderdeel van de reguliere zorg te verankeren, is een solide Kennis- en Implementatie-Infrastructuur (KIMI) essentieel.
Naar een gezamenlijke kennis- en implementatiecyclus
Het Team Onderzoek van de Coalitie Leefstijl in de Zorg, in samenwerking met Zorgevaluatie & Gepast Gebruik (ZE&GG), heeft een kennis- en implementatiecyclus ontwikkeld. Deze cyclus brengt strategische en toegepaste kennisontwikkeling, evaluatie en implementatie overzichtelijk samen en vormt een praktische leidraad voor het structureel inbedden van leefstijlinterventies in de zorg.

De cyclus bestaat uit drie fasen:
- Strategische kennis verwerven: Een voorbereidende stap waarin wordt onderzocht welke leefstijlinterventies nodig en haalbaar zijn binnen de zorg.
- Toegepaste kennis verwerven: Het uitvoeren van onderzoek naar de effectiviteit en praktische toepasbaarheid van interventies.
- (De-)implementatiestrategie: Het integreren van bewezen effectieve leefstijlinterventies in de zorgpraktijk en, indien nodig, het afschalen van minder effectieve interventies.
Een dynamisch en samenhangend proces
De kracht van deze cyclus ligt in de continue interactie tussen wetenschap en praktijk. Door samenwerking tussen onderzoeks- en onderwijsinstellingen, kennisinstituten, zorginstellingen, umc’s, patiënten- en beroepsorganisaties, beleidsmakers en zorgverzekeraars wordt een gedeelde kennisbasis gecreëerd. Dit versnelt de implementatie van evidence based leefstijlinterventies én zorgt ervoor dat inzichten uit de praktijk direct worden meegenomen in verder onderzoek en ontwikkeling. Stef Kremers, voorzitter team Onderzoek: “Voor een gezonde samenleving is het belangrijk dat bewezen leefstijlinterventies snel en effectief terecht komen in de dagelijkse zorgpraktijk. En omgekeerd dat inzichten vanuit de praktijk moeten leiden tot nieuwe kennisvragen. Dat gaat niet vanzelf. Met een gedeelde kennisbasis kunnen zorgprofessionals en onderzoekers samen werken aan het creëren, verspreiden en toepassen van nieuwe inzichten. Dit artikel beschrijft deze cyclus en roept partijen van harte op om hiermee samen aan de slag te gaan.”
Flexibiliteit en praktische toepasbaarheid
Hoewel de cyclus een logische volgordelijkheid kent, biedt het model ook flexibiliteit. Soms worden interventies al in de praktijk toegepast voordat er voldoende bewijs is verzameld. In die gevallen kan de cyclus worden gebruikt om terug te keren naar eerdere fasen en aanvullend onderzoek te doen. Hierdoor blijft de zorgpraktijk innoveren zonder de wetenschappelijke basis uit het oog te verliezen.
Benieuwd naar de kennis- en implementatiecyclus en hoe deze toegepast kan worden? Lees het volledige document hier en ontdek hoe we samen leefstijl structureel in de zorg kunnen verankeren!
Luister nu ook onze podcast over de kenniscyclus waarin nader wordt ingegaan op de inzet van het juiste onderzoeksdesign en het doorlopen van de kennis- en implementatiecyclus.