De periode voorafgaand aan een operatie is een moment waarop veel patiënten extra openstaan voor gedragsverandering. Ze voelen zich vaak kwetsbaar, willen actief bijdragen aan hun herstel, en zoeken naar manieren om hun gezondheid te verbeteren. Dit zogeheten ‘teachable moment’ biedt een unieke kans om in te zetten op leefstijl, zowel lichamelijk als mentaal.
Het project ‘Operatief traject: maak van wachttijd voorbereidingstijd’ richt zich op een combinatie van leefstijlgebieden: fysieke fitheid, voedingsstatus, mentale weerbaarheid, comorbiditeiten of kwetsbaarheden, en het stoppen met roken en alcoholgebruik. Patiënten werk zelf aan een of meer leefstijlgebieden. Afhankelijk van de patiënt in kwestie wordt begeleiding ingezet wanneer de situatie daarom vraagt. Binnen de ziekenhuiszorg staat deze begeleiding bekend als prehabiliteren.
De implementatie verloopt in meerdere stappen, zoals inhoudelijke ondersteuning door specialisten, samenwerking tussen betrokken zorgverleners binnen en buiten het ziekenhuis, logistieke aanpassingen en het organiseren van financiële ondersteuning.
Inmiddels is deze aanpak geïmplementeerd in meer dan twintig ziekenhuizen. Implementatie vraagt wel om inregelwerk, zoals het organiseren van begeleiding, logistiek en financiering. Hiervoor zijn praktische handleidingen beschikbaar, inclusief een routekaart, rekenhulp en uitleg over domeinoverstijgende samenwerkingen. De impact is duidelijk: ziekenhuizen die het programma hebben ingevoerd, zien minder complicaties, kortere opnameduur en lagere kosten. Ook de patiënttevredenheid én het werkplezier onder zorgverleners stijgen.
De Coalitie Leefstijl in de Zorg beschouwt dit project als een bewezen en opschaalbare implementatiesuggestie binnen de specialistische zorg. Daarom lichten we deze aanpak uit als één van onze implementatiesuggesties: bewezen effectief, toepasbaar in de praktijk en in lijn met het gedachtengoed van Passende Zorg. Benieuwd naar onze andere implementatiesuggesties? Bekijk het volledige overzicht hier. Lees meer over het project ‘Operatief traject: maak van wachttijd voorbereidingstijd’ op de website van de Coalitie.
Meer weten? Bekijk de overzichtspagina voor alle handreikingen, voorbeelden en materialen om teachable moments optimaal te benutten.
