De Coalitie Leefstijl in de Zorg spant zich, op verzoek van het ministerie van VWS, in om passende leefstijlzorg integraal onderdeel te maken van de reguliere zorg aan mensen met een klacht of ziekte. TNO, Patiëntenfederatie Nederland, NFU en Vereniging Arts en Leefstijl zijn de regisserende partijen die dat gaan aanjagen. Hier bespreekt Peter van Dijken (Managing Director Gezond Leven & Werk bij TNO) het belang van de coalitie, de rol van TNO daarbinnen en wat TNO hoopt met anderen samen te bewerkstelligen met de coalitie.
Dit bericht is onderdeel van een serie waarin bestuurders van de regisserende partijen van de Coalitie Leefstijl in de Zorg belichten hoe zij aankijken tegen de coalitie.
“Bij TNO wordt al heel lang onderzoek naar gezondheid gedaan. ‘Wat is het?’ en ‘Hoe kunnen we het bevorderen en ook herstellen bij schade?’ zijn thema’s waar we aan werken. Naast medicatie is leefstijl een belangrijke pijler voor onze innovaties. Voor gezondheid en de gezondheidszorg is leefstijl van groot belang. Het is een ‘no-brainer’ dat een gezonde leefstijl ziektelast kan verminderen en dus onderdeel van de zorg zou moeten zijn. Toch blijkt implementatie ervan lastig. We dragen dan ook graag bij aan de coalitie om leefstijl in de zorg op een passende manier te laten landen”, zegt Van Dijken.
SPANNEND EN EERVOL
“Wij hebben binnen de coalitie de rol van coördinator gekregen. Dat is heel spannend en tegelijkertijd eervol. TNO is geen zorgpartij. Dat we toch deze rol mogen spelen in samenwerking met zorgpartijen vind ik heel speciaal. VWS heeft daar ook wel bewust voor gekozen, omdat we als relatieve buitenstaander en partij die systeeminnovatie organiseert objectief de verschillende belangen kunnen wegen en meenemen in de transitie. Deze orkestrerende rol en bezig zijn met implementatie past ons als TNO goed. We hebben veel collega’s die in huis die denken en doen combineren om iets moois voor elkaar te krijgen. Zo hebben we via het platform Lifestyle4Health, dat TNO samen met het LUMC heeft opgezet, leefstijl de afgelopen vijf jaar concreter gemaakt voor de zorg en innovatievraagstukken geagendeerd. Wat dat betreft is dit een mooie volgende stap en waardering voor wat we met Lifestyle4Health al hebben weten neer te zetten”, denkt Van Dijken.
UITDAGINGEN IMPLEMENTATIE
“De uitdagingen van implementatie van leefstijl binnen de zorg zit met name in ons gedrag als mensen. Mensen, patiënten maar ook zorgverleners, onderzoekers en beleidsmakers, hebben gewoontes en gedragen zich al jaren in het systeem zoals het tot nu toe was. We vinden het als mens moeilijk om ons op een andere manier te gaan gedragen. Zoals het voor een patiënt moeilijk kan zijn om zijn of haar leefstijl aan te passen, kan het voor zorgverleners ook moeilijk zijn om hun werkstijl te veranderen. We kunnen bijvoorbeeld de richtlijnen aanpassen, maar uiteindelijk moeten de patiënt en zorgverlener het in de spreekkamer met elkaar doen. We realiseren dat dat best spannend is en tijd kost. En ook dat het een weer samenhangt met het ander. Want voor ander gedrag in de spreekkamer, is er ook nieuwe kennis nodig, soms andere financieringsstromen en soms andere kennisvragen en onderzoeksmethoden. En opleidingen, kennisagenda’s en financiële systemen veranderen doe je niet in één dag”, licht Van Dijken toe.
SHIFT IN MINDSET
“Inmiddels staat er een mooi werkplan met te behalen resultaten. Ik ben tevreden als we over drie jaar ons gedachtegoed succesvol hebben weten te verspreiden en daadwerkelijk dingen anders zijn gaan doen. Uiteindelijk is het doel dat er goede, passende zorg wordt geboden; het toevoegen van leefstijlinterventies kan sommige patiënten echt significant helpen. Patiënten, zorgverleners en beleidsmakers die hun gedrag veranderen, Lifestyle4Health; het is allemaal een kwestie van lange adem. En het stopt hier niet. Naast leefstijl zullen we ook moeten gaan werken aan een gezonde leefomgeving die een gezonde leefstijl ondersteunt. Het is zaak om in de coalitie vol te houden, ook al loopt het misschien niet meteen goed en is er wrijving. We hebben met vele partijen te maken, die ook elk kun eigen belangen hebben. Gelukkig komen we er altijd wel uit. In de korte inregelperiode die we er nu op hebben zitten met de coalitie, waarin de werkpakketten geschreven zijn, is de samenwerking goed verlopen. Ik kijk dan ook vol vertrouwen naar de komende drie jaar. Hulde aan VWS en de minister dat ze dit opgepakt hebben en het belang van leefstijl in het Integraal Zorgakkoord (IZA) zo’n centrale plek hebben gegeven. Dit vergt een andere manier van kijken naar de zorg. Het is fijn dat ze deze impuls geven en hopelijk is het een opmaat om ook breder naar het belang van een gezonde leefstijl te kijken. En te gaan werken aan gezond leven, een gezonde leefstijl en leefomgeving”, benadrukt Van Dijken.
