Het vroegtijdig herkennen van problematisch alcoholgebruik is lastig, ook voor zorgprofessionals. Toch is dat wel belangrijk. Overmatig drinken geeft namelijk een verhoogd risico op onder meer ongelukken, psychosociale problematiek, verslaving, kanker, cardiovasculaire ziekten en vroegtijdige sterfte. Ook heeft het grote impact op de omgeving. Zorgprofessionals spelen een belangrijke rol bij het herkennen van problematisch alcoholgebruik, en bij het bieden van hulp.
In de podcast Het kruispunt van leefstijl in en uit de zorg, vertelt Andrea Rozema programmaleider Academische werkplaats Verslaving, aan de Universiteit van Tilburg, over het belang van vroegsignalering door zorgprofessionals en de tools die het Samenwerkingsverband Vroegsignalering Alcoholproblematiek (SVA) professionals biedt.
Tools voor zorgverleners
Om alcoholproblematiek en hiermee gerelateerde psychische klachten in de huisartsenzorg bespreekbaar te maken, is een handreiking ontwikkeld. Doel is om huisartsen en POH-GGZ professionals in de praktijk te ondersteunen bij de zorgverlening door alcohol en psychische klachten uit de taboesfeer te halen en bespreekbaar te maken. Naast een handreiking is in samenwerking met diverse huisartsen en POH-ggz professionals een bureaukaart voor huisartsen ontwikkeld waarin in een oogopslag de stappen, feiten, tips en tools worden toegelicht.
Voor zorgprofessionals in het ziekenhuis is een handreiking opgesteld die handvatten biedt om (vroeg)signalering van alcoholproblematiek te implementeren in de ziekenhuiszorg. De handreiking biedt
informatie over case-finding, screening, kortdurende interventies en het betrekken van andere partijen en/of doorverwijzing.
De handreiking voor GGZ-professionals laat zien hoe zij (vroeg)signalering van alcoholproblematiek kunnen implementeren. Waarom is de (vroeg)signalering van alcoholproblematiek in de GGZ zo belangrijk? Alcoholgebruik heeft een versterkend of verminderend effect op bepaalde medicatie en sommige behandelingen werken niet in combinatie met alcoholgebruik. Daarnaast hangt alcoholgebruik samen met allerlei risico’s en problematiek op psychologisch, sociaal en lichamelijk niveau.
Bekijk ook Thuisarts.nl en maak gebruik van de zakkaart gezondheidsrisico’s en bespreken van alcoholgebruik in ziekenhuizen en die voor in de ggz.
Alcoholgebruik ter sprake brengen
Voorop staat een goede relatie waarbij de patiënt zich begrepen en gewaardeerd voelt.
> Kies een neutrale insteek. Benader alcoholgebruik niet bij voorbaat als iets dat problematisch is.
> Ga na of er bij uzelf gevoelend of overtuigingen zijn die zo’n neutrale insteek in de weg staan.
> Heb kennis van goede consultatie- en verwijsmogelijkheden
Op het landelijke platform Allesoverdrinken zijn diverse preventieve alcoholinterventies bij elkaar verzameld. Het is een samenhangend systeem van effectieve online en offline interventies voor drinkers en naasten.
