Veel zorgorganisaties en zorgprofessionals willen aan de slag met leefstijl in en vanuit de zorg, maar wetennog niet goed hoe. De Coalitie Leefstijl in de Zorg biedt coaching aan op twee vlakken: de implementatie van leefstijl met samenwerkingen over domeinen heen en toepassing van wetenschappelijk onderbouwde gedragsveranderingstechnieken. Eva Smit (coach leefstijlimplementatie en domeinoverstijgende samenwerking) en Pepijn van Empelen (coach gedragsveranderingstechnieken) leggen uit wat de mogelijkheden zijn en hoe ze te werk gaan.
De Coalitie ondersteunt mensen uit zorg- en patiëntenorganisaties en het zorgveld met verschillende vormen van coaching rondom leefstijl in de zorg. Zo is er coaching op leefstijl en domeinoverstijgende samenwerking speciaal voor zorgorganisaties en -professionals. Daarnaast is er coaching op gedragsveranderingstechnieken, gericht op zorgverleners, zorgorganisaties én patiëntenorganisaties die leefstijlverandering willen ondersteunen in hun online patiëntinformatieaanbod.
Van sparren tot coachingstraject
Eva Smit is bij de Coalitie betrokken als regisseur van team Praktijkimplementatie en Kwaliteit en werkzaam bij Vereniging Arts en Leefstijl. “De coaching op het gebied van domeinoverstijgende samenwerking loopt al goed. Er komen allerlei verzoeken binnen waarbij de onderliggende vraag vaak is ‘Ik wil met leefstijl in de zorg aan de slag, maar hoe doe ik dat in de praktijk?’. Veel mensen komen binnen via de website, via deelnemers van de Coalitie of via de implementatievouchers. Hun voucheraanvraag is dan nog onvolledig of onvoldoende onderbouwd en ik kan ze daar vervolgens bij helpen. Hoe de coaching eruit ziet is afhankelijk van hun vraag. Dat kan bijvoorbeeld de wens zijn om een Leefstijlloket te openen, een regionale samenwerking te starten of de zoektocht naar samenwerkingsverbanden binnen het sociale domein. Soms is twee of drie keer brainstormen genoeg, maar bij anderen is er meer nodig. Als een paar uur sparren niet voldoende is kunnen we een traject van drie maanden ingaan, dat eventueel nog een keer met drie maanden verlengd kan worden”, legt Smit uit.
“Ik sta op het punt te starten met de coaching op het gebied van gedragsveranderingstechnieken. We starten met een behoefteanalyse. Vervolgens kunnen we ze adviseren of met ze meedenken over het ontwikkelen van een toepassing. Zo kunnen we bijvoorbeeld helpen bij het reviewen van al bestaande informatie die een organisatie heeft of met ze aan de slag gaan om een specifieke gedragstechniek te verwerken in een communicatieproduct”, vertelt Van Empelen, onderzoeker naar gedragsinterventies bij TNO.
Wat is de meerwaarde van coaching?
“Vaak gaat de informatie voor patiënten over adviseren tot verandering. Maar er wordt te weinig gebruik gemaakt van technieken om die verandering daadwerkelijk teweeg te brengen. Terwijl dat is wat patiënten nodig hebben, informeren alleen is niet genoeg. De informatie die patiënten online vinden zet bijvoorbeeld onvoldoende aan tot starten en volhouden van nieuw en gezonder gedrag. Gedragsverandering gaat verder dan het geven van adviezen. Effectieve communicatie zorgt er niet alleen voor dat patiënten weten wat gezond gedrag is, maar helpt ook met het willen, kunnen en doen. Wij kunnen middels de coaching organisaties aangeven hoe bestaande informatie verbeterd kan worden en gedragstechnieken geïntegreerd kunnen worden. Ook onze handreiking ‘Hoe kun je patiënten online stimuleren tot een verandering in leefstijl?’ biedt handvatten om patiënten beter te motiveren, ondersteunen en begeleiden bij leefstijlverandering. Zo bevat het een stappenplan om tot een aanpak te komen wat het beste past bij het doel dat je wilt bereiken. We merken dat organisaties het prettig vinden dat we meekijken en samen bekijken welke gedragsveranderingstechniek(en) past bij hun doel. Dat is precies wat we tijdens de coaching doen”, benadrukt Van Empelen.
“Het toepassen van leefstijl is iets waar zorgorganisaties en -professionals niet bekend mee zijn. Vaak is onduidelijk wat leefstijl omhelst en hoe je het moet implementeren. Bovendien weten ze niet goed wat ze van welke partijen uit het sociale domein kunnen verwachten. Ze zijn nog niet gewend om samen te werken. Via de coaching kan ik ze daarbij helpen, ik laat ze het overigens wel zelf doen! De handreiking ‘Domeinoverstijgende samenwerking’ helpt bijvoorbeeld al door te laten zien wat het sociale domein is en hoe je kunt samenwerken. Ook de handreiking rondom leefstijl(zorg)loketten is zeer waardevol”, zegt Smit.
Zonde om zelf het wiel uit te vinden
“Een mooi voorbeeld van de impact die het coachingstraject kan hebben is het verhaal van het Dijklander Ziekenhuis. Ze hebben flinke stappen gezet op het gebied van leefstijl en openen deze zomer een leefstijlloket. En zo zijn er nog meer, grote en kleinere trajecten die op dit moment lopen. Organisaties en zorgprofessionals kunnen laagdrempelig bij ons terecht met hun vragen, een paar uur sparren kan al genoeg zijn. Het is zonde om zelf het wiel uit te vinden, wij hebben veel kennis opgedaan en delen die graag”, aldus Smit.
“De handreikingen geven al mooie handvatten en voorbeelden waar geïnteresseerden hun voordeel mee kunnen doen. Ik zou iedereen binnen de zorg willen stimuleren met leefstijl aan de slag te gaan. Er is zoveel mee te winnen en patiënten geven aan er behoefte aan te hebben. Elke zorgorganisatie, zorgprofessional of patiëntenorganisatie kan bij ons aankloppen voor vragen of advies”, vult Van Empelen aan.
Ben je klaar om de impact van leefstijl vanuit jouw organisatie te vergroten? Neem dan een kijkje op de website of vraag coaching aan via implementatie@coalitieleefstijlindezorg.nl!
