Zeven teams werken in de Coalitie Leefstijl in de Zorg aan de implementatie van leefstijl in de zorg, in navolging aan de afspraak in het Integraal Zorg Akkoord (IZA). Team Opleiden en professionaliseren draagt zorg voor optimale kennisverrijking en -verspreiding rondom de thema’s leefstijl en preventie in de zorg. Dat doen ze samen met het veld. Hier vertellen teamregisseurs Masja Verbeek en Marijke Maalderink, beiden werkzaam bij Vereniging Arts en Leefstijl, over de doelstellingen en aanpak van het team.
Team Opleiden en professionaliseren zorgt ervoor dat zorgprofessionals, binnen alle lijnen, adequate en effectieve kennis en vaardigheden hebben en/of weten te vinden rondom het thema Leefstijl in de curatieve zorg (geïndiceerde en ziekte-gerelateerde preventie). “Met die kennis en expertise zijn zorgprofessionals in staat om, met een brede kijk op gezondheid, patiënten te begeleiden op basis van veiligheid, werkzaamheid en effectiviteit vanuit een integrale visie. We richten ons niet alleen op de huidige zorgprofessionals, maar ook op de zorgprofessionals van de toekomst. In de opleiding tot arts, verpleegkundige en verpleegkundig specialist moeten eindtermen op het gebied van leefstijl, preventie en positieve gezondheid verweven worden in de competenties. Voor de bestaande zorgverleners gaat het om na- en bijscholingen met betrekking tot leefstijl in de zorg. Het is belangrijk dat ook zorgprofessionals zelf ook een gezonde leefstijl hebben en dit uitdragen; ‘practice what you preach’”, vertelt Masja Verbeek.
Hoe gaan we te werk?
“Met ons kernteam werken we samen aan diverse activiteiten waaraan NFU/NVMO (Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra, Nederlandse Vereniging voor Medisch Onderwijs), Alliantie Voeding in de Zorg, PON (Partnerschap Overgewicht Nederland), V&VN (Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland), iPH (Institute for Positive Health) en Student en leefstijl deelnemen. De verschillende kernteamleden hebben veel ervaring in het onderwijs en staan echt met hun voeten in de klei, daardoor kunnen we putten uit hun uitgebreide netwerk. Ze leveren input vanuit hun eigen veld of achterban en mobiliseren die achterban ook. Uiteindelijk zijn het de mensen in het veld die het moeten doen, daarom betrekken we ze vanaf het begin. Naast het kernteam vragen we geregeld gelegenheidsteamleden om input als het thema daarom vraagt”, zegt Marijke Maalderink.
In kaart brengen en spiegelen
“In 2023 hebben we in kaart gebracht wat er op dit moment al wordt gedaan en beschikbaar is aan onderwijs op het vlak van leefstijl. Met behulp van deze inventarisatie hebben we een overzicht van de bestaande initiatieven, wat voor opleidings- en bij/nascholingsmateriaal er al is en waar nog lacunes zitten. Door de huidige stand van zaken te spiegelen aan de gewenste situatie zien we waar nog stappen te maken zijn. Er zijn echt al mooie initiatieven en daarop borduren we voort. Iedere opleiding of scholing is natuurlijk op zijn eigen manier georganiseerd en dat is ook goed. We zullen dan ook niet komen met één aanpak; one size fits all gaat niet op”, aldus Verbeek. “Begin 2024 presenteren we de resultaten van de onderwijsinventarisatie aan het kernteam. We bespreken samen hoe we deze aanwezige kennis op grote schaal beschikbaar kunnen maken voor zorgverleners, afgestemd op de wensen en behoeften van onderwijs- of zorginstellingen.”, vult Maalderink aan.
Bruggenbouwers
“Met ons team treden we op als bruggenbouwers, samen met het veld ondersteunen en borgen we duurzame inbedding van leefstijl binnen zorgopleidingen en na- en bijscholingen. Een mooi voorbeeld hiervan is dat we, in samenwerking met huisartsen Janneke Stolker, Alja Sluiter en Stefan van Rooijen, een differentiatie leefstijl binnen de opleiding huisartsengeneeskunde hebben ontwikkeld. Op dit moment wordt daarmee een pilot uitgevoerd onder artsen in opleiding en de intentie is om dit landelijk uit te rollen. Een ander grote landelijke opdracht is het opstellen van specifieke leerdoelen Leefstijlgeneeskunde voor wo, hbo en mbo”, licht Maalderink toe. Als Coalitie hebben we een aanjagende en faciliterende rol. Sleutelwoorden bij onze inspanningen zijn verbinding en samenwerking. We vragen onderwijsinstellingen wat ze nodig hebben en wat we voor ze kunnen doen. Het is fijn om te merken dat we inmiddels al steeds beter worden gevonden waardoor we de aanjagers kunnen ondersteunen en kunnen bijdragen aan duurzame implementatie. Als we samen stappen kunnen maken en ook echt tot implementatie in de praktijk kunnen komen, dan zijn wij tevreden. We zijn goed op weg als team en trots op eenieder die hier aan bijdraagt!”, vult Maalderink aan.
Stel ons je implementatievragen
“We hebben het afgelopen jaar de samenwerking gezocht met relevante partijen en onze doelen voor 2024-2025 opgesteld. Onze agenda blijf flexibel omdat we inspelen op de behoeften uit het veld. Met het inbedden van leefstijl in het curriculum hebben we echt een praktische opdracht, daarin zijn we anders dan andere teams binnen de Coalitie Leefstijl in de Zorg. Naast grote landelijke opdrachten hebben we ruimte voor specifieke implementatievragen. Via werkopdrachten, vaak korte, aparte projecten, helpen we organisaties de ambities van het IZA te bewerkstelligen.
Heb je als onderwijsinstituut, zorginstelling of zorgverlener behoefte aan hulpmiddelen of een specifieke vraag voor ons? Neem dan gerust contact met ons op”, besluit Verbeek.
