Met verschillende teams werkt de Coalitie Leefstijl in de Zorg aan de implementatie van leefstijl in de zorg. Team Patiënten wil mensen met een aandoening, ziekte of gezondheidsklacht er bewust van maken dat een gezonde leefstijl een positieve invloed kan hebben op hun gezondheid en ziekte. En hen aanmoedigen zelf een eerste stapje te zetten naar een gezondere leefstijl door bijvoorbeeld op zoek te gaan naar informatie over leefstijl en erover in gesprek te gaan met een zorgverlener. Hier vertellen teamregisseur Caroline de Moor (senior communicatieadviseur bij Patiëntenfederatie Nederland) en haar side-kick Evelien Janssen (adviseur patiëntbelang bij Patiëntenfederatie Nederland) over de doelstellingen en acties van hun team, zoals hun doelgroeponderzoek.
“Het doelgroepenonderzoek gaat verschillende vragen voor ons beantwoorden: welke behoefte hebben patiënten aan informatie, advies en ondersteuning op het gebied van leefstijl? Hoe stimuleren we mensen hier naar op zoek te gaan? Of over leefstijl in gesprek te gaan met hun zorgverlener? Wat is de invloed van de mate waarin mensen last ervaren van hun ziekte of aandoening? Speelt het weten dat leefstijl invloed heeft op je gezondheid een grote rol? Of draait het vooral om vertrouwen in jezelf? Als we de belangrijkste motivaties en drempels weten, kunnen we daarna een strategie ontwikkelen om de doelgroepen ‘aan’ te zetten”, aldus Caroline de Moor.
Opdrachten en acties
Naast het doelgroepenonderzoek analyseert team Patiënten online informatiebronnen, zoals Thuisarts.nl, en zoekgedrag naar leefstijlinformatie van mensen met een ziekte, aandoening of gezondheidsklacht. De analyse van online informatie maakt inzichtelijk wat er al beschikbaar is en zegt ook iets over de behoefte van patiënten als het gaat om (ondersteuning bij) leefstijl. “Op zoek gaan naar informatie kan bijvoorbeeld afhankelijk zijn van de fase van de ziekte, iemands levensfase en iemands gezondheidsvaardigheden. In ons doelgroeponderzoek gaan we hier specifiek op in”, benadrukt Evelien Janssen. Met de resultaten uit de inventarisaties geeft team Patiënten nader invulling aan de activiteiten in 2024 en 2025. ”De literatuuranalyse uit het doelgroepenonderzoek laat al zien dat het zelf op zoek gaan naar informatie over leefstijl of zelf het gesprek aangaan over leefstijl met een zorgverlener niet voor iedereen haalbaar is. Dit wordt onderstreept door verschillende gedragswetenschappers. Het gaat juist om mensen die al moeite hebben met het managen van hun gezondheid. Een belangrijke groep dus voor onze Coalitie. Het begeleiden naar passende leefstijlinterventies vraagt een aparte aanpak die rekening houdt met de uitdagingen van deze groep”, aldus De Moor.
Enthousiasme om mee te doen
“Er is veel enthousiasme om mee te werken in de Coalitie. Ons Kernteam is daardoor een rijk gezelschap aan vertegenwoordigers van verschillende doelgroepen: mensen met een specifieke ziekte of aandoening, maar ook jongeren en ouderen zijn vertegenwoordigd. Met deze groep zijn we in 2023 gestart. Vanzelfsprekend gaan we ook eindgebruikers, dus patiënten, betrekken. En aangezien ieder individu anders is, is het ook belangrijk dat we uiteindelijk verschillende routes hebben om patiënten te bereiken”, licht Evelien Janssen toe.
Cultuurverandering bewerkstelligen
“Als coalitie richten we ons op implementatie van leefstijl in de zorg en wij richten ons als team op de patiënten, wat die als individu kunnen doen. Maar eigenlijk is een gezonde leefstijl nastreven een opgave voor de hele samenleving en een hele brede opdracht waar allerlei factoren een rol in spelen. Denk bijvoorbeeld aan de omgeving waarin iemand leeft en wet- en regelgeving die een gezonde omgeving ondersteunt. Uiteindelijk moet alles bij elkaar komen, pas dan lukt het om echt duurzaam de leefstijl van Nederlanders en daarmee onze kwaliteit van leven te verbeteren. Binnen de Coalitie werken de teams samen. Zo is er onderling overleg tussen de regisseurs en zetten wij bijvoorbeeld samen met Team Praktijkimplementatie en Team Richtlijnen opdrachten uit. Iedereen binnen de Coalitie is enorm bevlogen en ervan overtuigd dat leefstijl een verschil kan maken. Dat maakt hieraan bijdragen zo leuk”, vindt De Moor. “Er is een cultuurverandering nodig, een andere manier van denken en doen. Het is leuk om bij te dragen aan het in beweging krijgen van deze transitie”, besluit Janssen.
